Черепаха/10 — 15

Прочитай текст и ответь на вопросы.
Черепаха

Странный след на песке — словно проехал игрушечный грузовик. Это след черепахи. Черепаха выползла из норы и пошла щипать свежую травку. Ползёт черепаха дальше. Навстречу ей бежит белый заяц.

Этот зверь не страшен черепахе. Потом встретила черепаха маленького суслика. Но и этот зверь не может испугать черепаху. Но вот над собой услышала черепаха крик орла. Это самый страшный враг черепахи. Черепаха быстро спрятала ноги и голову.
Орёл захватил когтями черепаху, взлетел высоко и понёс её далеко к скале. Вдруг к нему бросился
другой орёл и стал отнимать добычу. Тут орёл разжал цепкие когти, и черепаха упала вниз в густую
траву. Это было спасение.

  1. Расскажи, чей след остался на песке. Кто самый страшный враг черепах? Как спаслась черепаха?

Слова этот (это, эта, эти), тот (та, то, те), такой (такая, такое, такие) — указательные местоимения. Они указывают на предмет, который только что назван или уже известен.

2. Вместо выделенных прилагательных используй указательные местоимения такой, этот или тот.
Образец: Странный след на песке. Такой след сделала черепаха.
Тут росла свежая травка. Она щипала такую травку. Вдруг черепаха увидела страшную ящерицу. Но черепаха не испугалась этого ящерицы. Навстречу ей бежит белый заяц.Этот заяц не страшен черепахе. Потом встретила черепаха маленького суслика. Но этот суслик не страшен ей.

3. Отгадай загадку.
Нет ног, а хожу,
Нет рта, а скажу,
Когда спать,
Когда вставать,
Когда уроки начинать. (Часы)

ԼՈՒԻՍ ՔԵՐՈԼ , ԱԼԻՍԻ ԱՐԿԱԾՆԵՐԸ

Գլուխ 5

ԹՐԹՈՒՐԸ ԽՈՐՀՈՒՐԴ Է ՏԱԼԻՍ



Ալիսն ու թրթուրը որոշ ժամանակ նայում են իրար և վերջապես թրթուրը նարգիլեն հանում է բերանից և հարցնում է ,թե ինքն ով է,իսկ Ալիսն էլ պատասխանում է,որ ինքն էլ չգիտի թե ինքն ով է,առավոտից շատ անգամ է փոխվել:Մի օրվա մեջ այնքան անգամ է մեծացել և փոքրացել,որ գկխապտույտ է առաջացել մոտը:
Թրթուրը պատասխանում է Ալիսին,որ ինքն ոչինչ չի հասկանում և իր մոտ ոչ մի գլխապտույտ էլ չի լինում:
Ալիսն ասում է թրթուրին,որ գալու է մի օր,ինքն հարսնյակ է դառնալու հետո թիթեռ և երևի այդ ժամանակ կունենա գլխապտույտ:Կամ էլ Ալիսի և թրթուրի զգացողությունները ուրիշ են:Թրթուրի հարցերը սկսում են զայրացնել Ալիսին և նա ասում է թրթուրին միգուցե ինքն ասի թե ով է,իսկ թրթուրն էլ պատասխանում է ՝
-Ինչո՞ւ:
Այդ հարցին պատասխան չունենալով,Ալիսը շրջվում է և փորձում է հեռանալ:

ԼՈՒԻՍ ՔԵՐՈԼ , ԱԼԻՍԻ ԱՐԿԱԾՆԵՐԸ

ԳԼՈՒԽ 4
ՍՊԻՏԱԿ ՃԱԳԱՐԸ ԳՈՐԾԸ ԲԱՐԴՈՒՄ Է ՓՈՔՐԻԿ ԲԻԼԻ ՎՐԱ
(Շարունակություն)

Երբ Ալիսը դուրս է գալիս բակ,նա տեսնում է այնտեղ թռչունների ու կենդանիների մի հոծ բազմություն է հավաքվել:Մեջտեղում մողես Բիլն էր:Երբ նրանք տեսնում են Ալիսին,արագ վազում են նրա մոտ,սակայն Ալիսը ինչքան ուժ է ունենում ոտքերին արագ փաղչում է և հայտնվում է անտառում:Անտառում թափառելով ,ինքն իրեն մտածում է,որ նախ պետք է այնպես անի,որ վերադառնա իր իրական չափերի,իսկ հետո գտնի սիրուն այգին:Ալիսը այդպես մտածելով փորձում է ծառերի արանքում արահետ գտնել ,հանկարծ վերևից ձայն է լսում և գլուխը վեր է բարձրացնում տեսնում է մի մեծ քոթոթ ,մեծ ու սև աչքերով իրեն էր նայում: Փորձում է սիրել,բայց վախենում է,մտածում է սոված կլինի և իրեն կուտի:Սակայն քոթոթը ուզում է խաղալ Ալիսի հետ:Նա մեկ վազում է առաջ մեկ ետ:Այնքան է վազվզում,մինչև հոքնում է և նստում է քարի վրա:Ալիսն էլ առիթը բաց չի թողնում և փաղչում է:Այնքան է փախչում,որ քոթոթի հաչոցը հեռվից է լսվում:
Ալիսը վազում է վազում և շունչը տեղը բերելու համար հենվում է կուժկոտրուկի ցողունին և սկսում մտածել:
Մտածում է ,որ պիտի մի բան խմի կամ ուտի որ մեծանա,բայց չգիտի թե ինչ:Շուրջբոլորը անտառ էր,ծառեր ու թփեր:Նա հեռվում նկատում է մի սունկ,մոտենում է սնկին:կանգնում է ոտքերի թաթերի վրա,որ տեսնի թե ինչ կա նրա վրա:Երբ բարձրանում է,տեսնում է մի մեծ թրթուր ,բազմած սունկի գլխին նարգիլե է ծխում:

Լեզվական աշխատանք

1.Լրացրեք նախադասությունները` ընդգծված գոյականներին տալով ներքևի ածականներից որևէ մեկը:

Փոքրամարմին  աղջիկը անհանգիստ շուրջն էր նայում:

Ձիավորները սրարշավ հասան մի կանաչապատ  դաշտավայր:
Անսպառ  երջանկությունը  պատել էր պատանու սիրտը:

Գազազած  ամբոխը հոծ խմբերով մոտեցավ կալվածատիրոջ տանը:

Ճամփորդները հասան մի ստվերախիտ  անտառ և սպասեցին իրենց ուղեկցին:

Վաղեմի  ընկերները փոքրիկ առիթով վիճել էին և բաժանվել իրարից:

Վաղեմի, գազազած, կանաչապատ, անսպառ, փոքրամարմին,ստվերախիտ:

2. Դուրս գրել բոլոր ածականները:

Առավոտյան պայծառ արևը շողում էր կապտավուն երկնքում: Սառնորակ ու մաքուր օդում տարածվել էր երփներանգ ծաղիկների արբեցնող բույրը: Անահիտը հագավ վարդագույն վերնաշապիկը, դրեց ճերմակ գլխարկը ու երջանիկ ժպիտով դուրս նայեց կիսաբաց լուսամուտից: Շուրջբոլորը սավառնում էին թռչունները գարնան հիասքանչ ու թարմեցնող օրով խենթացած:

Պայծառ,կապտավուն,սառնորակ,մագուր,երփներանգ,վարդագույն,ճերմակ,երջանիկ,կիսաբաց,հիասքանչ:

3.Հետևյալ գոյականներից ստացեք ածականներ և գրեք, թե ինչ փոփոխություն կատարեցիք բառերի հետ:

Հնություն, մեծություն, լավություն, երջանկություն, հնչեղություն, ագահություն, ստորություն, հաջողություն, լայնություն, երկարաություն:

Հին,մեծ,լավ,երջանիկ,հնչեղ,ագահ,ստոր,հաջող,լայն,երկար:
Ածանցները դուրս եկան:

Լեզվական Աշխատանք

Ուղական ով ինչ- քար,քաղաք,տղա,գլխարկ,մշուշ,աղջիկ,ձուկ,կոշիկ,սար,հողաթափ
Սեռական ում ինչի- քարի,քաղաքի,տղայի ,գլխարկի,մշուշի,աղջկա,ձկի,կոշիկի,սարի,հողաթափի
Տրական ում ինչին- քարին,քաղաքին,տղային,գլխարկին,մշուշին,աղջկան,ձկան,կոշիկին,սարին,հողաթափին
Հայցական ում ինչը- քարը,քաղաքը,տղան,գլխարկը,մշուշը,աղջիկը,ձուկը,կոշիկը,սարը,հողաթափը
Բացառական ումից , ինչից -քարից,քաղաքից,տղաից,գլխարկից,մշուշից,աղջկանից,ձկից,կոշիկից,
սարից,հողաթափից
Գործիական ումով,ինչով-քարով,քաղաքով,տղայով,գլխարկով,մշուշով,աղջկանով,ձկով,կոշիկով,
սարով,հողաթափով
Ներգոյական ում մեջ,ինչի մեջ կամ ինչում-քարի մեջ,քաղաքում,տղայում,գլխարկում,մշուշում,աղջկա մեջ,ձկան մեջ,կոշիկի մեջ,սարում,հողաթափում: