Լեզվական աշխատանք

323․ Նախադասություններրի գլխավոր անդամներն ընդգծիր, մյուս անդամներն ինչպե՞ս կանվանես։

Ամենահին բառարանը հնագիտական պեղումների ժամանակ Սիրիայում է հայտնաբերվել:
Աշխարհի ամենալայն ծառուղին և ամենաերկար փողոցը Բուենոս Այրեսում են:
Մեր մոլորակի վրա հանդիպող ամենից հազվադեպ հիվանդությունը ծիծաղի հիվանդություն է կոչվում: Հիվանդացածներից ոչ մեկը չի փրկվել:
Ամենից թանկ գիրքը 1455 թ. Գուտեմբերգն է տպագրել։ Այդ գրքի մեկ օրինակի համար 1926 թ. Մի մարդ երեսունհինգ հազար դոլար է վճարել:

325․ Գրիր գլխովոր անդամները․ գործողություն կատարողին նշիր դեղին, իսկ նրա կատարած գործողությունը՝ կապույտ։

Այս դեպքը Հարավային Անգլիայում է պատահել: Մի ծեր հոգևորականի աղքատիկ տանը առնետ է հայտնվում: Առնետն այնքան է ելումուտ անում, որ տանտերը սովորում է նրան. վերջը երկուսն ընկերանում են: Մի գիշեր ծեր հոգևորականը վեր է թռչում խորունկ քնից. առնետը կծել էր նրա այտը: Սկզբում մարդը զայրանում է դավաճան կենդանու վրա, բայց հետո տեսնում է վառվող վարագույրները, հասկանում, որ իր փայտե տնակը հրդեհ է ընկել:Տունն էլ ամբողջությամբ կայրվեր, եթե բարեկամ առնետը չլիներ ու այտը չկծեր:

327. Նախադասությունից հանի՛ր ընդգծված ենթական: Բացատրի՛ր, թե նրա հետ ինչո՞ւ են ուրիշ բառեր էլ դուրս գալիս:

            Բոլոր անհայտ երկրները վաղո՜ւց արդեն հայտնագործվել են:
            Քարտեզի վրա չնշված կղզի չկա:
            Կղզում թաքցրած իրերը շատ թանկ են գնահատվում:
            Ծովահենների թաքցրածը գտնելու տենչը շատերին է վառել:
            Խիտ աճած թփուտները ձիու ճամփան փակում էին:
            Աշխարհի բոլոր խորհր դավոր գաղտնիքները շարադրված են մի գրքում:

329. Նախադասությունն ընդարձակիր՝ ինչպիսի՞ կամ ո՞ր հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Օրինակ՝
Կինը հարցրեց: – Երիտասարդ կինը հարցրեց:

                                Լայնեզր գլխարկով կինը հարցրեց:

            Շունը մտավ:-Փոքրիկ շունը մտավ:
            Սիրտը քար է:-Քո սիրտը քար է:
            Հայրն ընկեր է:-Իմ հայրը ընկեր է:
            Երկիրը պտտվում է:-Մեր երկիրը պտտվում է:

330. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւր, դեպի ո՞ւր, որտե՞ղ, որտեղի՞ց, որտեղո՞վ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

         Օրինակ՝
Օրվա հերոսը գալիս էր: – Օրվա հերոսը մեզ մոտ էր գալիս: Օրվա հերոսը դեպի տուն էր գալիս: Փողոցով օրվա հերոսն էր գալիս: Դիմացից օրվա հերոսն էր գալիս:

            Մի ոհմակ է երևում:-Մի մեծ ոհմակ է երևում:Մի գեղեցիկ ոհմակ է երևում:
            Ի՜նչ հանգիստ ես կանգնած:Ինչ հանգիստ ես դու կանգնած:Ինչ հանգիստ ես այսօր դու կանգնած:
            Թռչունների մի երամ անցավ:Թռչունների մի մեծ երամ անցավ:Թռչյունների մի երամ փևերը թափ տալով անցավ:
            Երամը թռավ, հեռացավ:Թռչյունների երամը թռավ,հեռացավ:Երամը թռավ,արագ հեռացավ:
            Նախորդ օրը կարգուկանոն էր հաստատել:Նախորդ օրը նա կարգուկանոն էր հաստատել:Արան նախորդ օրը կարգուկանոն էր հաստատել:
            Հաջորդ օրը բոլորս գնալու էինք:Հաջորդ օրը հաստատ բոլորս գնալու էինք:Միջոցառման հաջորդ օրը բոլորս գնալու էինք:
            Այդ փոքրիկին կարելի է տեղավորել:Այդ փոքրիկին անմիջապես կարելի է տեղավորել:Սիրունիկ այդ փոքրիկին կարելի է տեղավորել:

331. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ավելացնելով ո՞ւմ կամ ի՞նչը հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ:

            Մարդն ամբողջ կյանքում սիրում է: Մարդն ամբողջ կյանքում սիրում է ինքն իրեն:
            Առավոտյան անտառում որսորդները գտել են: Առավոտյան անտառում որսորդները գտել են հսկա արջին:
            Հեռուներից վերադարձած մարդը կարոտով գրկեց: Հեռուներից վերադարձած մարդը կարոտով գրկեց իր երեխային:
            Հանկարծ իր կողքին տեսավ:Հանկարծ իր կողքին տեսավ իր ընկերոջը:

332. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ ո՞ւմ կամ ինչի՞ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մարգերը ջրվեցին:Հողամասի մարգերը ջրվեցին:
            Քույրը երաժիշտ է:Արամի քույրը երաժիշտ է:
            Նկարն անհետացել էր:Թանգարանի նկարը անհետացել էր:
            Մոխիրը տաք է:Կրակի մոխիրը տաք է:

333. Նախադասությունն րնդարձակի՛ր՝ ե՞րբ, երբվանի՞ց, որքա՞ն ժամանակ, մինչև ե՞րբ հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններ ավելացնելով:

            Մի տարօրինակ ճռռոց եմ լսում:Շատ վաղուց մի տարօրինակ ճռռոց եմ լսում:
            Իմ կարծիքն ասել եմ:Վաղուց իմ կարծիքն ասել եմ:
            Գնաց, գնաց, հասավ մի քաղաքի:Երկար ժամանակ գնաց, գնաց, հասավ մի քաղաքի
            Ծաղրածուն գլուխ տվեց ու հեռացավ:Ավարտին ծաղրածուն գլուխ տվեց ու հեռացավ:
            Նավաստին բաց ծով էր դուրս եկել:Լուսաբացին նավաստին բաց ծով էր դուրս եկել:
            Ծովն արդեն փոթորկել էր:Առավոտ շուտ ծովն արդեն փոթորկել էր:
            Թռչունները չվելու էին:Աշնանը թռչունները չվելու էին:

 «Ընտանի օձեր» 

Առաջադրանքներ

1․Դուրս գրեք 10 ածական և 10 գոյական

ԱծականԳոյական
թույլօձ
տխուրգյուղ
զգուշբնակիչ
խաղաղկին
ուրախձմեռ
բարիորդի
հովՎաչիկ
ծուռումուռերեխա
լեղապատառգլուխ
փոշոտտղա

2․ Պատմեք ընտանի օձերի մասին:
Ընտանի օձերը ամռանը թաքնվում են,իսկ երբ հովը ընկնում է ընտանի օձերը գնում են որսի և ջուր խմելու:

4. Գրե՛ք՝ ինչո՞ւ օձը ա) կաթը թունավորում, բ) կաթը թափում:
Ա.Օձը կաթը թունովուրում է,որովհետև տեսել է թե ինչպես է տղան եկել ձվերը տարել:
Բ.Օձը կաթը թափեց,որովհետև իր ձվերը ետ բերեցին և նա չցանկացավ վնասի մարդկանց:

5․ Պատմվածքի ո՞ր հատվածն ամենից շատ հավանեցիր, ինչո՞ւ։
Արարատ գյուղում շատ ընտանիքներ ունեն «իրենց» օձերը: Ամառվա շոգին նրանք թաքնվում են բներում և երեկոները, երբ հովն ընկնում է, որսի ու ջուր խմելու են դուրս գալիս:  Գյուղի կենտրոնով անցնող ասֆալտապատ ճանապարհին նրանք չեն երևում: Բայց մյուս փողոցներում, ուր երթևեկությունը քիչ է, ամեն երեկո օձեր են վխտում: Այնպես որ ամեն առավոտ բնակիչները, երբ դուրս են գալիս իրենց տներից, փողոցի փոշու մեջ ծուռումուռ հետքեր են տեսնում: Կարծես գիշերը մեկը պարաններ է քարշ տվել փողոցի մի ափից մյուսը:  «Ընտանի» օձեր են: Ապրում են տներում, պատերի ճեղքերում, հաճախ ման են գալիս սենյակում, բակում, սողում են հավերի հետևից, և նրանց ոչ ոք ձեռք չի տալիս: Նրանք էլ իրենց հերթին ոչ ոքի չեն խայթում:

Ինձ դուր եկավ այս մասը, որովհետև այս հատվածը պատմում է ընտանի օձերի մասին,թե ինչպես են նրանք գիշերը ծուռումուռ հետքեր թողնում,թե ինչպես են թաքնվում պատերի ճեղքերում ,հավերի հետևից սողում ,բայց վնաս չեն տալիս ոչ մեկի:
6․ Ի՞նչ է սովորեցնում պատմվածքը:
Այս պատմվածքը սովորեցնում է,որ կապ չունի ինչպիսի կենդանի է ընտանի թե վայրի,պետք է նրանց հանդեպ լինել բարի,ուշադիր և չվնասել:Եթե դու նրան ոչ մի վնաս չտաս,նա նույնպես քեզ ոչինչ չի անի:

Задания 11

Прочитайте. Выделенные слова выпишите, поставьте вопросы к словам.

По полянке течёт шумный ручеёк. В траве скрипят кузнечики. Здесь много пёстрых цветов. На цветах работают пчёлы. Густо разрослась дикая смородина. В смородине стоит кудрявая берёза. А на берёзе свила гнездо птичка.

Хорошо летом! Холодной зимой мы часто вспоминаем о лете.

По полянке – по чему ?
В траве – где ?
Пёстрых – каких ?
На цветах – на чём ?
Берёза – что ?
На берёзе – на чём ?

2.Впишите окончания.

Старик-охотник жил в лесной избушке.

Птичка сидела на моей ладошке  и не улетала.

Девочки плескались в речке.

В воздухе стоит тишина.

Старик жил на озере уже много лет.

Белка выскочила из клетки и в два прыжка очутилась на дереве.

У большого камня грелась на солнышке ящерица.

3.Из слов каждой строчки составьте и запишите предложения.

Ёжик, в, жил, у, доме, нас;
Ёжик жил у нас в доме.

его, прозвали, Пушок, Мы;
Мы прозвали его Пушок.

гулять, в, летом, Я, сад, Пушка, брал;
Я летом Пушка брал гулять в сад.

по, бегал, Он, дорожке;
Он бегал по дорожке.

лягушек, ловил, Он, жуков, и;
Он ловил лягушек и жуков.

Мы, молоком, Пушка, кормили;
Мы кормили Пушка молоком.

всю, прожил, у, зиму, нас, Он.
Он прожил у нас всю зиму.

  1. Прочитайте. Напишите полные ответы на вопросы.

Был яркий солнечный день. Мальчики пошли на ближний луг. Там они нарвали маме красивый букет цветов. В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик.

Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин.

  1. Какой был день?
    Был яркий солнечный день.
  2. Куда пошли мальчики?
    Мальчики пошли на ближний луг.
  3. Что они нарвали?
    Там они нарвали маме красивый букет цветов.
  4. Какие были цветы в букете?
    В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик.
  5. Куда мальчики принеси букет?
    Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин.

К данным словам подберите существительные и запишите.

Фруктовый сад.

Тенистый лес.

Яблоневый сад.

Старый магнитафон.

Высокое здание.

Народная песня.

Голубое небо.

Весёлая музыка.

Звёздное небо.

Звонкая мелодия.

Ночное небо.

Эстрадная певица.

Բույսերի կառուցվածքն ու կենսագործունեությունը

220px-Illustration_Convallaria_majalis0

Մեր շրջապատում կան շատ բույսեր: Տարբեր բույսեր՝ խոտեր, թփեր և ծառեր, աճում են անտառներում ու մարգագետիններում, այգիներում ու պուրակներում, փողոցների եզրերում, դպրոցամերձ և տնամերձ հողամա­սերում և այլուր: Դասարաններում և սենյակներում բույսերն աճեցվում են համապատասխան տարաներում, այստեղ բույսերը խնամքի առարկա են: Ի՞նչ է բնորոշ բույսերին:

Բույսը հիմնականում աճում է հողում: Նրա մարմնի մի մասը գտնվում է հողում՝ կազմելով ստորգետնյա հատվածը: Մյուսը` տեսանելի հատվածն է, որր գտնվում է հողից դուրս, կազմում վերգետնյա հատվածը: Բույսն ունի իր կառուցվածքը: Սովորաբար տարբերում են նրա արմատը, ցողունը և տերևը: Դրանք միասին կազմավորում են բույսի մարմինը: Արմատը սովորաբար կազմում է բույ­սի ստորգետնյա մասը: Արմատները լի­նում են շատ բարակ և հաստացված, կարճ և երկար: Ցողունն արմատին է միացնում տերևները:

Բացի նշվածից՝ բույսերի մի մասը ծաղկում է, տալիս պտուղներ և առաջաց­նում սերմեր: Ծաղիկները, պտուղները և սերմերը բույսի կառուցվածքի մասերն են: Ծաղկման շրջանում բույսերը շատ շքեղ են, գունեղ, գեղեցիկ ու բուրավետ: Արմատը, ցողունը, տերևը, ծաղիկը, պտուղը, սերմը բույսի օրգաններն են:

Բույսն անընդհատ աճում է և զար­գանում, նրա աճը լավ դիտվում է միջա­վայրի բարենպաստ պայմաններում՝  լույ­սի, ջրի և անհրաժեշտ այլ նյութերի առկայությամբ: Եթե ուշադիր դիտարկենք բույսի կյանքը, ապա կնկատենք այն, որ բույսը սնվում է, օգտագոր­ծում ջուր և ածխաթթու գազ, բույսի մարմնում առաջանում են տարբեր օր­գանական նյութեր: Բույսը նաև շնչում է, որի ընթացքում օգտագործում է թթվածին՝ կենդանիների և մարդու նման:

Որոշ բույսերի կենսագործունեության առանձնահատկություններից է հոտը, հաճախ նաև՝ բուրավետ լինելը:

Բույսերի մասին շատ հետաքրքիր երևույթներ կարելի է դիտել անտա­ռում կամ մարգագետնում, դպրոցամերձ կամ տնամերձ հողամասում, շրջա­կա կանաչ աշխարհում: Բույսերը պետք է ոչ միայն ճանաչել, այլ նաև՝ պաշտպանել: Բույսերը մարդկանց «կանաչ բարեկամներն» են:

Բույսերի մասին գիտությունը կոչվում է բուսաբանություն:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Շրջապատում որտե՞ղ են աճում բույսեր:
     Տարբեր բույսեր՝ խոտեր, թփեր և ծառեր, աճում են անտառներում ու մարգագետիններում, այգիներում ու պուրակներում, փողոցների եզրերում, դպրոցամերձ և տնամերձ հողամա­սերում և այլուր:
  2. Ի՞նչ գիտեք բույսի մարմնի մասին: Ո՞րն է նրա ստորգետնյա, ո՞րը՝վերգետնյա հատվածը: Ի՞նչ կառուցվածք ունի բույսը: Բույսի ի՞նչ օրգաններ գիտեք:
    Բույսի մարմնի մի մասը գտնվում է հողում՝ կազմելով ստորգետնյա հատվածը: Մյուսը` տեսանելի հատվածն է, որր գտնվում է հողից դուրս, կազմում վերգետնյա հատվածը: Բույսն ունի իր կառուցվածքը: Սովորաբար տարբերում են նրա արմատը, ցողունը և տերևը: Դրանք միասին կազմավորում են բույսի մարմինը: Արմատը սովորաբար կազմում է բույ­սի ստորգետնյա մասը: Արմատները լի­նում են շատ բարակ և հաստացված, կարճ և երկար: Ցողունն արմատին է միացնում տերևները:
  3. Ի՞նչ պայմաններ են անհրաժեշտ՝ բույսի աճի և զարգացման համար:
    Բույսն անընդհատ աճում է և զար­գանում, նրա աճը լավ դիտվում է միջա­վայրի բարենպաստ պայմաններում՝  լույ­սի, ջրի և անհրաժեշտ այլ նյութերի առկայությամբ:
  4. Ինչպե՞ս է դրսևորվում բույսի կենսագործունեությունը:
     Բույսը սնվում է, օգտագոր­ծում ջուր և ածխաթթու գազ, բույսի մարմնում առաջանում են տարբեր օր­գանական նյութեր:Բույսը նաև շնչում է, որի ընթացքում օգտագործում է թթվածին՝ կենդանիների և մարդու նման:Որոշ բույսերի կենսագործունեության առանձնահատկություններից է հոտը, հաճախ նաև՝ բուրավետ լինելը:
  5. Փորձեք նշել, թե ինչո՞վ են բույսերը կարևոր մարդու կյանքում:
    Բույսերը մեծ նշանակություն ունեն մարդու կյանքում, որովհետև նրանք արտադրում են թթվածին, որի միջոցով մարդիկ շնչում են:
  6. Դիտարկեք շրջապատի որևէ բույս։ Նկարեք այդ բույսը: Ցույց տվեք նրա ստորգետնյա և վերգետնյա հատվածները, նշեք բույսի օրգանները: Թվարկեք այն բույսերը, որոնք ծաղկում են: Նյութը կարող է լինել նաև տեսաֆիլմի տեսքով։

Այս բույսի անունը Կատվի թաթ է:Այս նկարում երևում են նրա արմատները հիմնական և բարակ,ցողունը,տերևները և ծաղիկները:

Կլիմա, դրա հիմնական տիպերը

Կլիմա: Դուք արդեն գիտեք, որ Երկրի տարբեր վայրերում եղանակա­յին պայմանները միշտ փոփոխվում են: Սակայն ամեն տարի նույն վայ­րում եղանակային պայմանները գրեթե նույն ձևով կրկնվում են:

Օրինակ՝ ձեր բնակավայրում ամեն տարի ձմեռը ցուրտ է, գարունն ու աշունը համեմատաբար մեղմ են ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ: Դա կրկնվում է ամեն տարի:

Տվյալ վայրին բնորոշ միանման եղանակների բազմամյա կրկնու­թյունը կոչվում է կլիմա:

Կլիմայի իմացությունը մարդկանց համար շատ կարևոր նշանակու­թյուն ունի: Կլիմայով են պայմանավորված տվյալ վայրի գետերի ու լճերի սնումը, օրգանական աշխարհի հարուստ կամ աղքատ լինելը գյուղատնտեսությունը նույնպես ամբողջովին կախված է կլիմայից: Կլիմայական պայմաններն ազդում են նաև մարդու առողջության վրա:

Երկրագնդի վրա կլիմայական պայմաններր շատ բազմազան են և պայմանավորված են մի շարք գործոններով:

Դրանցից առավել կարևոր են աշխարհագրական լայնությունը, տե­ղանքի բարձրությունը, օվկիանոսների ազդեցությունը, գերիշխող քամիները, ծովային հոսանքները և այլն:

Տարբեր լայնություններում Արեգակից ստացվող ջերմության քանակը տարբեր է: Հասարակածային շրջաններում միշտ տաք է, իսկ դեպի բևեռներ կլիման աստիճանաբար ցրտում է։

Նույն աշխարհագրական լայնության վրա կարող է դիտվել տարբեր կլիմա: Օրինակ՝ Երևանն ու Սևանը գտնվում են գրեթե նույն աշխար­հագրական լայնությունում, սակայն Սևանը մոտ 1000 մ բարձր է Երևանից: Այդ պատճառով էլ՝ Սևան քաղաքն ունի ավելի խոնավ ու զով կլիմա, իսկ Երեանը՝ չոր ու տաք: Հետևաբար կլիման կախված է նաև տեղանքի բացարձակ բարձրությունից:

Օվկիանոսների ազդեցությունր մեծ է երկրագնդի այն շրջանների հա­մար, որոնք գտնվում են ծովափնյա կամ դրան մոտ տարածքներում: Այդ շրջաններում օվկիանոսների և դրանց տաք հոսանքների ազդեցությամբ ձևավորվում է ծովային մեղմ ու խոնավ կլիմա:

Կլիման կախված է նաև գերիշխող քամիներից: Պասսատները և մուսսոնները բերում են առատ տեղումներ. պասսատները՝ հասարակածային շրջաններում, իսկ մուսսոնները՝ ծովափնյա շրջաններում:

Կլիմայի հիմնական տիպերը: Երկրագնդի վրա առանձնացվում են կլիմայի հետևյալ հիմնական տիպերը՝ ծովային, ցամաքային, մուսսոնային և միջերկրածովային:

Ծովային կլիման ձևավորվում է ծովերի և օվկիանոսների առափնյա շրջաններում: Ծովային կլիմային բնորոշ են ամբողջ տարին թափվող ա­ռատ տեղումներ և օդի ջերմաստիճանի փոքր տատանումներ:

Ցամաքային կլիման առաջանում է ցամաքների վրա: Ձմեռը ցուրտ է, իսկ ամառը տաք: Տեղումները քիչ են: Նման կլիմա ունի նաև մեր հանրա­պետությունը։

Մուսսոնային կլիմայի ձևավորման գլխավոր պատճառը ձեզ արդեն հայտնի մուսսոնային քամիններն են, որոնք հիմնականում դիտվում են ծովափնյա շրջաններում: Կլիմայի այս տիպին բնորոշ են ցուրտ ու չոր ձմեռներ և տաք ու խոնավ ամառներ:

Միջերկրածովային կլիմա անվանումը հուշում է, որ կլիմայի այս տիպը բնորոշ է հենց Միջերկրական ծովի առափնյա շրջաններին: Ձմեռը մեղմ է ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ:

Հարցեր և առաջադրանքներ  

  1. Ի՞նչ է կլիման:
    Տվյալ վայրին բնորոշ միանման եղանակների բազմամյա կրկնու­թյունը կոչվում է կլիմա:
  2. Կլիման ձևավորող ի՞նչ գործոններ գիտեք:
    Դրանցից առավել կարևոր են աշխարհագրական լայնությունը, տե­ղանքի բարձրությունը, օվկիանոսների ազդեցությունը, գերիշխող քամիները, ծովային հոսանքները և այլն:
  3. Ձեր բնակավայրի կլիման ձևավորող ո՞ր գործոնն է գլխավորը։
    Աշխարհագրական լայնություն և տե­ղանքի բարձրություն:
  4. Թվարկեք կլիմայի հիմնական տիպերը: Ո՞ր կլիմայի տիպն է բնո­րոշ ձեր բնակավայրին:
    Երկրագնդի վրա առանձնացվում են կլիմայի հետևյալ հիմնական տիպերը՝ ծովային, ցամաքային, մուսսոնային և միջերկրածովային:Մեզ բնորոշ է ցամաքայինը:
  5. Ինչո՞վ է ծովային կլիման տարբերվում ցամաքայինից:
    Ծովային կլիման ձևավորվում է ծովերի և օվկիանոսների առափնյա շրջաններում:
    Ցամաքային կլիման առաջանում է ցամաքների վրա: Ձմեռը ցուրտ է, իսկ ամառը տաք:
  6. Ինչո՞վ է մուսսոնային կլիման տարբերվում միջերկրածովայինից:
    Մուսսոնային կլիմայի ձևավորման գլխավոր պատճառը ձեզ արդեն հայտնի մուսսոնային քամիններն են, որոնք հիմնականում դիտվում են ծովափնյա շրջաններում:
    Միջերկրածովային կլիմա անվանումը հուշում է, որ կլիմայի այս տիպը բնորոշ է հենց Միջերկրական ծովի առափնյա շրջաններին: Ձմեռը մեղմ է ու խոնավ, իսկ ամառը՝ չոր ու շոգ:

Դեղաբույսեր

Դեղաբույսերը դրանք այն բույսերն են ,որոնց միջոցով բուժում են մարդկանց և կենդանիների տարբեր հիվանդություններ:Նաև օգտագործում են դեղերի ստացման նպատակով:Դեղաբույսերի հնարավոր բուժիչ հատկությունները պայմանավորված են նրանում առկա օրգանական նյութերով:
Դեղաբույսերը մարդկային պատմության ընթացքում կիրառվել են տարբեր հիվանդությունների բուժման համար:Մեր օրերում բուսաբուժությունը այլընտրանքային բժշկության մաս է համարվում:Դեղաբույսերի բուժիչ հատկությունների մասին առաջին գրավոր վկայությունը թողել է Եզնիկ Կողբացին,իսկ որպես դեղամիջոցներ օգտագործել է Մխիթար Հերացին:

Դեղաբույսեր - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան

Հայաստանում տարածված դեղաբույսերը կարելի է խմբավորել մարդու օրգանիզմի վրա ունեցած ներգործությամբ:
Օրինակ՝ Սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների դեպքում օգտագործում են եղեսպակը,կուժկոտրուկը:
Նյարդային հիվանդությունների դեպքում կատվախոտը,դաղձը:
Արյան բարձր ճնշման դեպքում մորենին,սխտորը,ընկուզենին:
Ստամոքսի հիվանդությունների դեպքում հոնը,նշենին,եզան լեզուն,խատուտիկը:
Շնչառական հիվանդությունների դեպքում դաղձը,ուրցը,տատրակը և այլն:

Ուրց

Ուրցն ամենատարածված դեղաբույսերից է,որը մարդիկ օգտագործում են նաև որպես համեմունք:
Շատ օգտակար է նրա թուրմը,որը կիրառում են տարբեր խնդիրների դեպքում:
Ուրցով թեյը օգնում է բարելավել տեսողությունը և հիանալի միջոց է բորբոքումներից ազատվելու համար:Այն խորհուրդ է տրվում օգտագործել բերանի խոռոչի բորբոքումների և լնդերի ու ատամների հիվանդությունների դեպքում:Ուրցով թուրմը օգնում է մեղմել գլխացավը և ունի նաև խորխաբեր հատկություն և այդ պատճառով այդ թուրմը օգտագործում են մրսածության ու սուր շնչառական վարակիչ այլ հիվանդությունների դեմ:


Задание 10

По крыше дома тяжело застучал крупный дождь. Паук по паутине долез до ветки орешника.
По чему ?

Мальчику нравились насекомые: стрекозы, кузнечики… По небу плывут лёгкие облака.
Кому?
К чему?

Ветер по морю гуляет и кораблик подгоняет.
К чему?

2.Прочитайте текст. Напишите ответы на вопросы.

Летом Миша с другом жил на даче. Они помогали дедушке. С дедушкой они работали в поле и на огороде. Друзья часто ходили на озеро ловить рыбу. Вечером они возвращались домой с богатым уловом. Дома из рыбы варили уху.

1. С кем жил Миша на даче?
С другом.

2.С кем они работали в поле?
С дедушкой.

3.Куда ходили друзья?
Друзья часто ходили на озеро ловить рыбу.

4.С чем они возвращались домой?
Вечером они возвращались домой с богатым уловом.

3.Прочитайте и подумайте, почему от Гены спрятались грибы? Выпишите выделенные слова и поставьте к ним вопросы.

Однажды ребята пошли в лес за грибами. Гену с собой они не взяли. Он деревья ломал, в птиц из рогатки стрелял. Вернулись ребята с полными корзинами. Гена позавидовал ребятам. Схватил самую большую корзинку и побежал в лес. Под кустом он нашёл рыжик. Вырвал его с корнем и бросил его в корзинку. Под ёлкой н увидел старый белый гриб. Гена наступил на гриб ногой ж зашагал дальше. Испугались грибы и спрятались от Гены.
Грибы спрятались, поптому что Гена их портил.
Куда? В лес.
Кого? Гену.
Стрелял. Что делал?
Гена – кто?
Большую – какую?
Под кустом – под чем?
Вырвал – что сделал?
Гриб – что.
Спрятались – что сделали?

4.Спишите предложения, раскрывая скобки.

Павлик мечтал встретиться с волшебником.

Он вернулся домой с подарком.

Маша была довольна подарком.

Родители гордились сыном.

5.Впишите окончания существительных. Устно поставьте к ним вопросы.

1.         Сладко пахло клубникой, земляникой, малинаой

2.         За речкой    тянутся широкие поля.

3.         Мы с бабушкой   вместе сажали рассаду. А Катя ходила с подругой     по саду.

4.         Всё небо затянуло большой тучей.

5.         Самолёт летит над пустынёй.

6.Впишите окончания существительных и вопросы к ним.

За домом (    за чем?       ) был большой сад с фруктовыми деревьями.

Мороз разукрасил лес снегом  и инеем. (чем?)

Весёлая речка покрылась льдом. (   чем?      )

С болота несёт холодом   и туманом. (чем?  )

Собака охотника стоит под деревом      (    под чем?      ) и смотрит на добычу.

Вечером я с приятелем   (с кем? ) сидел в парке.

Полетели пчёлки к яблоньке.
К чему ?

По крыше дома тяжело застучал крупный дождь. Паук по паутине долез до ветки орешника.
По чему ?

Мальчику нравились насекомые: стрекозы, кузнечики… По небу плывут лёгкие облака.
Кому?
К чему?

Ветер по морю гуляет и кораблик подгоняет.
К чему?

2.Прочитайте текст. Напишите ответы на вопросы.

Летом Миша с другом жил на даче. Они помогали дедушке. С дедушкой они работали в поле и на огороде. Друзья часто ходили на озеро ловить рыбу. Вечером они возвращались домой с богатым уловом. Дома из рыбы варили уху.

1. С кем жил Миша на даче?
С другом.

2.С кем они работали в поле?
С дедушкой.

3.Куда ходили друзья?
Друзья часто ходили на озеро ловить рыбу.

4.С чем они возвращались домой?
Вечером они возвращались домой с богатым уловом.

3.Прочитайте и подумайте, почему от Гены спрятались грибы? Выпишите выделенные слова и поставьте к ним вопросы.

Однажды ребята пошли в лес за грибами. Гену с собой они не взяли. Он деревья ломал, в птиц из рогатки стрелял. Вернулись ребята с полными корзинами. Гена позавидовал ребятам. Схватил самую большую корзинку и побежал в лес. Под кустом он нашёл рыжик. Вырвал его с корнем и бросил его в корзинку. Под ёлкой н увидел старый белый гриб. Гена наступил на гриб ногой ж зашагал дальше. Испугались грибы и спрятались от Гены.
Грибы спрятались, поптому что Гена их портил.
Куда? В лес.
Кого? Гену.
Стрелял. Что делал?
Гена – кто?
Большую – какую?
Под кустом – под чем?
Вырвал – что сделал?
Гриб – что.
Спрятались – что сделали?

4.Спишите предложения, раскрывая скобки.

Павлик мечтал встретиться с волшебником.

Он вернулся домой с подарком.

Маша была довольна подарком.

Родители гордились сыном.

5.Впишите окончания существительных. Устно поставьте к ним вопросы.

1.         Сладко пахло клубникой, земляникой, малинаой

2.         За речкой    тянутся широкие поля.

3.         Мы с бабушкой   вместе сажали рассаду. А Катя ходила с подругой     по саду.

4.         Всё небо затянуло большой тучей.

5.         Самолёт летит над пустынёй.

6.Впишите окончания существительных и вопросы к ним.

За домом (    за чем?       ) был большой сад с фруктовыми деревьями.

Мороз разукрасил лес снегом  и инеем. (чем?)

Весёлая речка покрылась льдом. (   чем?      )

С болота несёт холодом   и туманом. (чем?  )

Собака охотника стоит под деревом      (    под чем?      ) и смотрит на добычу.

Вечером я с приятелем   (с кем? ) сидел в парке.